سکته مغزی چیست و TIA چطور؟!

سکته مغزی چیست؟

ما زمانی از اصطلاح سکته مغزی استفاده می کنیم که بخشی از مغز به دلیل مشکل در عدم دریافت جریان خون آسیب دیده باشد.دو مکانیسم رایج در سکته های مغزی به شرح زیر است:

۱. سرخرگی که به سمت مغز می رود مسدود یا بسته شود و بخشی از مغز برای مدت طولانی بدون خون می ماند.

۲. یک سرخرگ باز می شود و شروع به خونریزی در داخل یا اطراف مغز می کند.

سکته مغزی چگونه بر افراد تأثیر می گذارد؟

اثرات سکته مغزی به موارد بسیاری بستگی دارد، از جمله:

● کدام یک از انواع سکته است

● کدام قسمت و چه مقدار از مغز تحت تأثیر قرار می گیرد

سکته چقدر سریع درمان می شود؟

افرادی که دچار سکته مغزی می شوند می توانند عملکردهای مهم مغز را از دست بدهند. به عنوان مثال، برخی از افراد تا حدی فلج می شوند یا نمی توانند صحبت کنند. سکته مغزی یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در جهان است.

علائم سکته مغزی چیست؟

علائم سکته مغزی معمولاً ناگهانی شروع می شود.

یکی از راه‌های کمک به یادآوری علائم سکته مغزی، فکر کردن به کلمات "BE FAST" است .هر حرف مخفف 1 مورد از مواردی است که باید مراقب آنها باشید و کارهایی که باید انجام دهید:

● Balance: تعادل - آیا فرد در ایستادن یا راه رفتن مشکل دارد؟

● Eyes: چشم ها - آیا فرد با بینایی خود مشکل دارد؟

● Face: صورت - آیا صورت فرد از یک طرف ناهموار به نظر می رسد یا افتاده است؟

● Arm: بازو - آیا فرد دارای ضعف یا بی حسی در 1 یا هر دو بازو است؟ آیا 1 بازو اگر بخواهند هر دو دست را بیرون نگه دارند، به سمت پایین حرکت می کند؟

● Speech: گفتار - آیا فرد در صحبت کردن مشکل دارد؟ آیا صحبت آنها عجیب به نظر می رسد؟

● Time: زمان – اگر متوجه هر یک از این علائم سکته شدید، با آمبولانس تماس بگیرید (درایران با شماره ۱۱۵ سریعا تماس بگیرید). شما باید سریع عمل کنید. هرچه درمان زودتر شروع شود، شانس بهبودی بیشتر است.

سکته مغزی ناشی از خونریزی در مغز نیز می تواند باعث سردرد ناگهانی و شدید شود.

سکته مغزی چگونه درمان می شود؟

درمان مناسب بستگی به نوع سکته مغزی شما دارد. شما باید خیلی سریع به بیمارستان بروید تا متوجه این موضوع شوید.

در بیمارستان، من و همکارانم آزمایشاتی را انجام می دهیم تا تأیید کنیم که شما دچار سکته شده اید و نوع سکته مغزی را تشخیص می دهیم. این شامل تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI است که تصاویری از مغز ایجاد می کند. سایر آزمایشات تصویربرداری برای بررسی عروق خونی یا قلب میباشد.

افرادی که سکته مغزی آنها ناشی از گرفتگی عروق است می توانند:

● درمان هایی را دریافت کنید که به بازگشایی رگ ها کمک می کند. این درمان ها می توانند به بهبودی از سکته مغزی کمک کنند.

● داروهایی دریافت کنید که از لخته شدن خون جدید جلوگیری می کند. این داروها همچنین به جلوگیری از سکته های بعدی کمک می کنند.

افرادی که سکته مغزی آنها ناشی از خونریزی است می توانند:

● درمان هایی داشته باشید که ممکن است آسیب ناشی از خونریزی در داخل یا اطراف مغز را کاهش دهد

● مصرف داروهایی که باعث افزایش خونریزی می شوند را متوقف کنید یا دوز کمتری مصرف کنید

برای جلوگیری از خونریزی بیشتر، جراحی یا روشی برای درمان رگ خونی انجام دهید (این همیشه ممکن نیست)

آیا می توان از سکته های مغزی پیشگیری کرد؟

بسیاری از سکته های مغزی قابل پیشگیری هستند، البته نه همه. اگر:

۱. داروهای خود را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. داروهایی که برای کمک به پیشگیری از سکته بسیار مهم هستند عبارتند از:

• داروهای فشار خون

• داروهایی به نام استاتین ( آتورواستاتین و روزواستاتین و …) که باعث کاهش کلسترول می شود

•داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون، مانند آسپرین یا رقیق کننده های خون

• داروهایی که به حفظ قند خون شما تا حد امکان نزدیک به حد طبیعی کمک می کنند (اگر دیابت دارید)

۲. ایجاد تغییر در سبک زندگی:

• اگر سیگار می کشید، سیگار را ترک کنید.

برای جلوگیری از خونریزی بیشتر، جراحی یا روشی برای درمان رگ خونی انجام دهید (این همیشه ممکن نیست)

• حداقل 30 دقیقه در روز در بیشتر روزهای هفته به طور منظم ورزش کنید (اگر پزشکتان می گوید بی خطر است).

• اگر اضافه وزن دارید سعی کنید وزن کم کنید.

• رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و لبنیات کم چرب و مصرف اندک گوشت، منع مصرف برای شیرینی و غلات تصفیه شده (مانند نان سفید یا برنج سفید) داشته باشید.

• نمک (سدیم) کمتر بخورید.

• اگر الکل می نوشید، مقدار آن را محدود کنید:( البته قابل ذکر است حداقل میزان در مواردی است که فرد قادر به ترک عادت مصرف نمیباشد)

- برای زنان، بیش از 1 نوشیدنی در روز خطر آفرین است 

- برای مردان، بیش از 2 نوشیدنی در روز مصرف نشود

یکی دیگر از راه های پیشگیری از سکته، انجام جراحی یا روشی برای باز کردن مجدد رگ های مسدود شده در گردن است. این نوع درمان فقط برای گروه کوچکی از افراد مناسب است.

بعد از سکته چه اتفاقی می افتد؟

برخی از افراد پس از سکته بدون مشکلات طولانی مدت یا جدی بهبود می یابند. اما بسیاری از افراد عملکردهای مهم مغز را از دست می دهند. به عنوان مثال، آنها ممکن است نتوانند صحبت کنند، خود را تغذیه کنند یا دچار ناتوانی در حرکت یک طرف بدن شوند. مشورت با ما می توانند در این موارد کمک کننده باشد. به عنوان مثال، یک فرد ممکن است با یک کار درمانگر، فیزیوتراپ، گفتار درمانگر یا متخصص دیگر کار کند.

پس از سکته مغزی، افراد احتمال بیشتری برای ابتلا به سایر مشکلات پزشکی دارند. اینها می تواند شامل لخته شدن خون در پاها، مشکلات قلبی، زخم بستر یا عفونت ریه باشد. تلاش من و همکارانم به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات است و در صورت بروز آنها را درمان خواهیم کرد و به خاطر داشته باشید که بیشترین کمکی که میتوانید در اولین قدم به خود و سپس به خانواده خود بکنید این است که در لحظه ی اول جهت اقدامات مورد نیاز درخواست یاری خود را به من و همکارانم برسانید.

"TIA" چیست؟

TIA مخفف "حمله ایسکمیک گذرا" است. مانند سکته مغزی است، اما آسیب دائمی به مغز وارد نمی کند. TIA زمانی اتفاق می‌افتد که یک شریان در مغز مسدود یا بسته می‌شود، سپس خود به خود باز می‌شود. این می تواند در صورتی اتفاق بیفتد که لخته خون تشکیل شود و سپس دور شود یا حل شود.

حتی اگر TIA علائم پایداری ایجاد نمی کند، اما جدی است. اگر TIA دارید، در معرض خطر سکته مغزی هستید. مهم است که به من و همکارانم مراجعه کنید و اقدامات لازم برای جلوگیری از این اتفاق را انجام دهید. علائم سکته مغزی را نادیده نگیرید حتی اگر از بین بروند!